W imieniu Zarządu Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego, Prezes IRWŁ Bronisław Węglewski przekał wnioski do Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych Wktora Szmulewicza podjęte przez Stałą Komisję Problemową ds. Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Ochrony Środowiska IRWŁ.
1. Ponowne podjęcie działań aby z programu „Pomoc na wyrównanie kwoty obniżonego dochodu dla producentów świń – ASF” mógł skorzystać każdy producent trzody chlewnej.
Problemem wielu gospodarstw z województwa łódzkiego zajmujących się chowem trzody chlewnej na terenach ASF będących w strefach czerwonej lub niebieskiej jest nie tyko utrata płynności finansowej gospodarstwa ale również straty jakie ponoszą z powodu niskich cen, a pomoc ze strony Państwa w formie uruchomionych programów pomocowych w wielu przypadkach jest bardzo trudne do uzyskania a nawet dla niektórych gospodarstw wręcz nie możliwe.
Pomoc na wyrównanie kwoty obniżonego dochodu uzyskanej przez producenta świń ze sprzedaży świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczeniem afrykańskiego pomoru świń. Na podstawie obowiązujących przepisów. Podstawa prawna: §13 rozporządzenia rady ministrów z dnia 27 stycznia 2015r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, kwota pomocy stanowi:
- różnice miedzy iloczynem liczby sprzedanych we wskazanym we wniosku kwartale i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym kwartale a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym kwartale w kolejnych trzech latach przed rokiem, którego kwartał został objęty wnioskiem, albo
- średniej liczby świń sprzedanych w tym samym kwartale w ciągu 3 lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, którego kwartał został objęty wnioskiem, z pominięciem kwartału o najwyższej wartości sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie.
Obliczona w ten sposób kwota obniżonego dochodu jest nieadekwatna do rzeczywistego utraconego dochodu, bo zależy od ilości sprzedanych zwierząt w okresie poprzedzającym z trzech lat. Po przeanalizowaniu trzech gospodarstw o różnej skali produkcji stwierdzamy, iż powyższy program jest tak skonstruowany, ze wyklucza znaczną część gospodarstw które na przestrzeni ostatnich trzech lat zwiększyły skale produkcji, skorzystają natomiast gospodarstwa które stopniowo wygaszały hodowle. Program nie uwzględnia bardzo szybko rosnących kosztów produkcji, natomiast jest brany pod uwagę wyłącznie przychód hodowcy. Domagamy się ponownego przeanalizowania kryteriów przyznawania pomocy rolnikom poszkodowanym przez ASF, tak aby każdy rolnik otrzymał należne wsparcie w związku ze stratami poniesionymi w wyniku choroby zwalczanej z urzędu. Program w obecnym kształcie ma zbyt wiele błędów i znaczna liczba hodowców nie będzie miała zrekompensowanych strat. Rekompensata powinna stanowić różnice między ceną którą otrzymuje rolnik za tuczniki w strefie białej a tym co otrzymuje rolnik w strefie czerwonej, różnica ta wynosi 30% na niekorzyść hodowców za strefy czerwonej.
Poniżej przedstawione są trzy przykłady gospodarstw ze strefy czerwonej :
Przykład 1
Gospodarstwo gdzie rolnik sprzedał 700 szt. świń w kwartale w którym składany jest wniosek na kwotę 371 875 zł według systemu wyliczeń stosowanego przez ARiMR gospodarstwo nie poniosło żadnych strat z tego tytułu nie przysługuje mu wsparcie.
W związku z tym, że cena świń w strefie czerwonej jest zaniżana o 30%, gospodarstwo w rzeczywistości straciło 111 562,50 zł.
Przykład 2
Gospodarstwo gdzie rolnik sprzedał 474 szt. świń w kwartale w którym składany jest wniosek na kwotę 275 049,24 zł według systemu wyliczeń stosowanego przez ARiMR gospodarstwo poniosło stratę w wysokości 2 124,74zł.
W związku z tym, że cena świń w strefie czerwonej jest zaniżana o 30%, gospodarstwo w rzeczywistości straciło 82 514,77 zł.
Przykład 3
Gospodarstwo gdzie rolnik sprzedał 1922 szt. świń w kwartale w którym składany jest wniosek na kwotę 1 023 905,00 zł według systemu wyliczeń stosowanego przez ARiMR gospodarstwo poniosło stratę w wysokości 87 143,23zł.
W związku z tym, że cena świń w strefie czerwonej jest zaniżana o 30%, gospodarstwo w rzeczywistości straciło 307 171,50 zł.
Wyżej przedstawione przykłady pokazują, że rolnicy którzy rozwinęli swoją produkcję i ponieśli przy tym ogromne koszty związane z inwestycją, zostają w tej sytuacji pokrzywdzeni gdyż oferowana im pomoc tylko w niewielkim stopniu pokrywa ich straty.
Zwracamy uwagę, że hodowla świń w strefie czerwonej przez rolników w systemie tuczu nakładczego powinna być całkowicie wykluczona z pomocy na wyrównanie kwoty obniżonego dochodu uzyskanej przez producenta świń ze sprzedaży świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń. Rolnicy w tuczu nakładczym wykonują pracę dla firm, polegającą na usługowym hodowaniu świń, za co otrzymują wynagrodzenie. W związku z tym nie ma mowy o stratach w tej kategorii gospodarstw.
2. Podjąć działania mające na celu rozwiązanie problemu zaniżania ceny przez zakłady mięsne. Obecnie cena za kilogram żywca wieprzowego w strefie czerwonej jest zaniżana średnio o 1,50 zł w porównaniu do cen rynkowych. Koszty procedury uboju świń oraz utylizacji odpadów z czerwonej strefy to około 30 groszy od kilograma. Wynika z tego, że sytuacja zagrożenia ASF i nałożenia stref na hodowców jest wykorzystywana przez zakłady do osiągnięcia maksymalnych zysków. Natomiast rolnicy w wyniku zaistniałej sytuacji są doprowadzani do bankructwa i rezygnacji z prowadzenia wieloletnich hodowli. Dlatego konieczne jest wprowadzanie przejrzystych i jednolitych przepisów, które będą regulowały zasady hodowli i sprzedaży trzody chlewnej w całym kraju. Przepisów które dadzą szanse na bezpieczne funkcjonowanie polskiej hodowli.
3. Podjąć działania mające na celu zwolnienie rolników z deklaracji utrzymania hodowli trzody chlewnej ze stref zagrożonych ASF, którzy korzystali z programów inwestycyjnych – pomocowych. Rolnicy którzy korzystali z różnego rodzaju programów pomocowych ARiMR w podpisanych umowach zadeklarowali hodowlę na określonym poziomie, a będąc w strefach obiętych restrykcjami w związku ze zwalczaniem ASF z przyczyn niezależnych od nich musieli ograniczyć hodowlę co automatycznie spowodowało, że nie wywiążą się z umowy co skutkowało będzie zwrotem dotacji otrzymanej od ARiMR. Hodowca może nie wykonać zaleceń umowy tylko wtedy jeżeli ASF wystąpi na terenie jego gospodarstwa. Bycie w strefie nie zwalnia rolnika z dopełnienia zaleceń umowy.
4. Podjąć działania o uruchomienie pomocy dla rolników ze stref ASF w formie Kredytów Preferencyjnych nieoprocentowanych w ARiMR jest trudne do uzyskania ponieważ nie obejmuje aktualnych zobowiązań rolników – tych terminowo spłacanych ale tylko i wyłącznie przeterminowane płatności, natomiast w strefie niebieskiej rolnik ma brak wsparcia czyli nie może skorzystać z oferowanej pomocy.
5. Podjąć działania mające na celu całkowitą likwidację populacji dzików w strefach objętych ograniczeniami z powodu ASF.
6. Podjąć działania mające na celu pilne zniesienie stref z ograniczeniami ASF na terenie całego województwa łódzkiego. Od wystąpienia trzech ognisk w miesiącu czerwcu nie odnotowano żadnego przypadku wystąpienia choroby ASF ani w gospodarstwach hodowlanych jak również wśród populacji dzików.
7. Podjąć działania mające na celu wprowadzenie dopłaty dla hodowców utrzymujących lochy w wysokości 1000 złotych do każdej lochy do 50 szt. w celu rozwoju produkcji w cyklu zamkniętym.