W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaprezentowane zostały wyniki prac nad nową delimitacją ONW i przedyskutowano sposób jej wdrożenia w Polsce. Spotkanie zostało zorganizowane 16 listopada br., otworzył je i uczestników powitał podsekretarz stanu Ryszard Zarudzki. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele Rady Dialogu Społecznego w Rolnictwie, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, wojewódzkich Ośrodków Doradztwa Rolniczego, Urzędów Marszałkowskich i merytorycznych departamentów MRiRW.
Z uwagi na ściśle naukowy charakter, prace nad nową delimitacją ONW trwały od wielu lat. Prowadzone były głównie przez instytuty naukowe (Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa oraz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej). Prace te wskazują, że w polskich warunkach najważniejsze znaczenie mają kryteria biofizyczne odnoszące się do właściwości gleb.
Nowym, obowiązkowym dla państw członkowskich elementem wyznaczenia ONW z ograniczeniami naturalnymi jest konieczność wyłączenia ze wsparcia obszarów, na których ograniczenia naturalne występują, ale zostały przezwyciężone poprzez intensyfikację produkcji czy praktyki produkcyjne – procedura zawężania obszarów (tzw. fine tuning).
Przeprowadzona analiza spełniania przez grunty rolne w Polsce kryteriów wskazuje, że powierzchnia ONW z ograniczeniami naturalnymi wynosi 46,0% użytków rolnych (uwzględniając pomniejszenie o powierzchnię obszarów, które przezwyciężyły naturalne utrudnienia (fine tuning)). W związku ze stratą statusu ONW z ograniczeniami naturalnymi przez część obszarów, a także biorąc pod uwagę przestrzenną koncentrację efektów nowej delimitacji zaproponowano działania łagodzące skutki nowej delimitacji ONW (i) wyodrębnienie nowej kategorii ONW typ specyficzny w oparciu o kryteria krajowe (niekorzystne warunki o walorach przyrodniczo-turystycznych), (ii) przejściowe płatności dla rolników, którzy na skutek nowej delimitacji utracą wsparcie w ramach ONW typ nizinny, (iii) ukierunkowanie części środków w ramach PROW 2014-2020 na działania wspierające jednostki administracyjne (lub regiony), w których nastąpi największa strata w powierzchni obszarów ONW. Mając to na uwadze powierzchnia ogólna obszarów objętych wsparciem ONW nieznacznie powiększy się.
Konferencja zbiegła się w czasie z rozpoczęciem procesu konsultacji projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, w którym został zamieszczony wykaz obszarów ONW zaliczonych do poszczególnych typów.
Jest to ważne, ponieważ wnioski o płatności obszarowe na 2019 r. i system informatyczny ARiMR muszą uwzględniać wyniki powyższych prac.
Informacja o nowej delimitacji ONW
(Źródło: MRiRW)