Stosownie do art. 9 pkt 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 815), zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych sprzedaży własności gruntów ma charakter warunkowy. Oznacza to, że umowa sprzedaży będzie zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych tylko wtedy, gdy w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności nabywca posiada już grunty rolne (użytki rolne), nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne, a w wyniku dokonania czynności, zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Ostatnią przesłanką determinującą skorzystanie z omawianego zwolnienia od podatku, jest spełnienie warunków do przyznania pomocy de minimis, tzn. że kwota zwolnienia (ulgi podatkowej) przysługująca podatnikowi, nie przekracza wolnego trzyletniego limitu pomocy nabywcy lub nie przekracza limitu pomocy de minimis w rolnictwie dla Polski.
Celem udzielania pomocy państwa w formie ww. zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych, udzielanej corocznie w kwotach przekraczających 40 mln zł, było stworzenie zachęt do powiększania gospodarstw rolnych, w celu zmniejszenia udziału najmniejszych gospodarstw rolnych (1-5 ha), które stanowią obecnie ponad 53 % ogólnej liczby gospodarstw rolnych i które nie dają ich właścicielom szans na przetrwanie w warunkach gospodarki rynkowej.
Przyspieszenie zmian agrarnych, ma na celu zmniejszenie niekorzystnych różnic w strukturze gospodarstw rolnych Polski, w stosunku do pozostałych krajów Unii Europejskiej. Przepisy unijne w zakresie przestrzegania limitów pomocy de minimis w rolnictwie, uniemożliwiają udzielenie pomocy w tej formule, jeżeli kwota udzielonej pomocy przekroczyłaby limit przypadający na beneficjenta lub wyczerpany byłby trzyletni limit dla kraju. Udzielenie niedozwolonej pomocy publicznej, narażałoby producenta rolnego na konieczność dokonania jej zwrotu wraz z odsetkami.
Źródło: pismo MRiRW znak: OPS.dws.073.5.2021