We wtorek 12 grudnia 2017 r. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (druk nr 2114). Uzasadnienie projektu przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Rafał Romanowski. Projekt ma na celu m.in. usprawnienie działań prowadzonych w ramach likwidowania chorób zakaźnych zwierząt oraz zapobiegania im, uszczegółowienie przepisów prawnych obowiązujących w zakresie zwalczania tych chorób oraz wskazanie dodatkowych działań niezbędnych do skutecznego zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się takich chorób, a także doprecyzowania adresatów, którzy będą zobowiązani do podjęcia działań. Proponowane zmiany mają też na celu uniknięcie w przyszłości problemów, jakie obecnie napotyka Inspekcja Weterynaryjna w trakcie zwalczania afrykańskiego pomoru świń.
W środę 13 grudnia 2017 r. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyła informację Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o realizacji ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz informację Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat pomocy dla rolników i możliwości utworzenia funduszu klęskowego. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Jacek Bogucki przypomniał, że w kwietniu br. weszła w życie zmiana ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, umożliwiająca zawieranie umów z 65% dopłatą z budżetu do składek. Na ubezpieczenia i dopłaty na 2017 r. przewidziano 902,6 mln zł, natomiast zgłoszony przez zakłady ubezpieczeniowe limit dopłat po korektach wyniósł 471 mln zł. W ciągu trzech kwartałów 2017 r. zawarto o 22,5% więcej umów ubezpieczenia, w związku z czym nastąpił wzrost o 19,7% wykorzystania środków na dopłaty do składek ubezpieczenia do analogicznego okresu 2016 r. W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi trwają prace nad projektem ustawy o funduszach ochrony przychodów rolniczych. Celem jest stworzenie możliwości prawnych gwarantujących producentom rolnym częściową rekompensatę za utratę przychodów w przypadku ich znacznego obniżenia ze względu na niekorzystne warunki atmosferyczne lub braku możliwości odzyskania niewypłaconych należności od podmiotu, który stał się niewypłacalny. Pierwszy projekt przekazany do konsultacji, przewidujący jeden fundusz dla wszystkich sektorów branży rolnej, utworzony z 0,2% wartości sprzedawanych produktów przez rolników, nie znalazł akceptacji. Nowy projekt został skierowany do konsultacji ze środowiskiem rolniczym.
W trakcie dyskusji, podkreślono potrzebę ponownego rozpatrzenia, w oparciu o wyniki analizy ekonomicznej, powszechnego a być może obowiązkowego ubezpieczenia rolniczego z uwzględnieniem dotacji skarbu państwa do składki jako alternatywy funkcjonującej dotacji do odszkodowań. Podniesiono też konieczność zawężenia kryteriów przyznawania pomocy klęskowej do przypadków klęsk jako takich. Komisja postanowiła kontynuować rozpatrywanie dróg postępowania prowadzących do radykalnej poprawy usług ubezpieczeniowych świadczonych rolnikom.
W czwartek 14 grudnia 2017 r. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyła poprawki zgłoszone w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (druki nr 2114 i 2116).
W czasie drugiego czytania zgłoszono dwie poprawki. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Poprawki miały m.in. na celu dokonanie zmian, które uniemożliwią nadmierne obciążanie lekarzy Inspekcji Weterynaryjnej dodatkowymi, ponadetatowymi obowiązkami. Sprawozdawca – poseł Robert Telus (PiS).
Ustawa została przyjęta przez Sejm w dniu 14 grudnia 2017 r. a 21 grudnia przyjęta przez Senat bez poprawek (druk 2114 uchwalony).
Również 14 grudnia 2017 r. Komisja rozpatrzyła informację Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat sytuacji na polskim rynku lnu, konopi i chmielu na przestrzeni ostatnich 40 lat. Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Jacek Bogucki poinformował, że od początku lat 70-tych w Polsce spadała powierzchnia uprawy roślin włóknistych. Powodem rezygnacji rolników z uprawy lnu były m.in.: niska opłacalność uprawy, zmniejszenie popytu na włókna lniane, wzrastający import tańszego włókna. W 2015 r. wzrosła powierzchnia uprawy lnu do 5,8 tys. ha (średnia w latach 2010-2014 – 2,7 tys. ha), m.in. jako rezultat wprowadzenia dopłat do uprawy tych roślin. W 2016 r. powierzchnia uprawy lnu wynosiła ok. 7,6 tys. ha; ok. 97,8% stanowiła uprawa lnu oleistego.
Uprawa konopi stanowi niewielki odsetek produkcji rolnej, ale od kilku lat systematycznie wzrasta. Prognozy są dobre, rośnie zapotrzebowanie na włókno, paździerze, nasiona i olej z konopi. W latach 60-tych obszar uprawy konopi w Polsce sięgał 30 tys. ha. Kłopoty ze zbytem i mniejsza opłacalność sprawiły, że rolnicy stopniowo rezygnowali z uprawy. W 2015 r. powierzchnia uprawy konopi przemysłowych w Polsce wynosiła 677 ha, a w 2016 r. – 937 ha. Dzięki działaniom prowadzonym na rynku konopi, w tym w zakresie wsparcia do uprawy oraz badań naukowych dotyczących zwiększenia wykorzystania konopi w różnych sektorach gospodarki, od 2015 r. odnotowuje się zwiększenie zainteresowania uprawą.
Polska jest trzecim, po Niemczech i Czechach producentem chmielu w Unii Europejskiej. W 2016 r. uprawę chmielu prowadziło 644 plantatorów. Chmiel uprawiany jest w rejonie lubelskim, wielkopolskim i dolnośląskim. W 2016 r. zbiory chmielu były wyższe o 39% niż w 2015 r. i ukształtowały się na poziomie 3043 t oraz wyższe o 44% od średniej z poprzednich 5 lat.
Komisja zapoznała się z opracowaniem Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich pt. „Szanse dla polskiego rolnictwa w uprawie konopi przemysłowych”. Dyrektor instytutu – dr Robert Sobków poinformował, że polskie rolnictwo może odegrać rolę lidera upraw konopi w UE dzięki m.in. technologii agrokultury tej rośliny oraz cenionym w świecie odmianom. Konopie siewne (Cannabis satíva) są stosowane do celów włókienniczych, jako surowiec olejarski, na paszę, do produkcji żywności, biokompozytów, materiałów budowlanych, kosmetyków, suplementów diety, parafarmaceutyków i farmaceutyków. Konopie są na liście gatunków do dywersyfikacji upraw w ramach zazielenienia i nadają się do upraw ekologicznych. W trakcie dyskusji posłowie mówili o potrzebie dywersyfikacji dochodów rolniczych i roli, jaką mogą odegrać konopie, w tym konopie indyjskie, zwane też leczniczymi. Zastanawiano się nad możliwością dopuszczenia do ich uprawy w Polsce, np. w instytucie, ponieważ zapotrzebowanie na marihuanę leczniczą przekracza możliwości dostawcy holenderskiego, z którego usług Polska korzysta, a polscy pacjenci mają prawo kupić konopie indyjskie w aptekach.
Na tym samym posiedzeniu Komisja powołała podkomisję nadzwyczajną do przygotowania rozwiązań legislacyjnych, związanych z wytwarzaniem destylatów rolniczych, okowit i nalewek w celu zwiększenia dochodów rolniczych oraz ochrony zdrowia publicznego. Przewodniczącym podkomisji został poseł Jan Krzysztof Ardanowski (PiS).W posiedzeniu uczestniczył podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Rafał Romanowski.
Sprawozdaje: Grzegorz Anczewski
(Źródło: KRIR)