9 lutego 2018 roku w Grabicy (powiat piotrkowski) w sali OSP, odbyło się spotkanie rolników - hodowców trzody chlewnej z Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi - Rafałem Romanowski oraz z Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Środowiska, Głowny Konserwator Przyrody - Andrzejem Szweda-Lewandowskim. Oraganizatorami i uczestnikami spotkania byli: Robert Telus - Poseł na Sejm RP, Wiceprzewodniczący Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, reprezentujący także NSZZ Solidarnośc IR, Prezes Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego - Bronisław Węglewski, Wójt Gminy Grabica - Krzysztof Kuliński. W spotkaniu uczestniczyli m.in. Dyrektor OT KOWR Łódź - Janusz Ciesielski, Dyrektor ŁODR zs. w Bratoszewicach - Marek Sarwa, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Piotrkowie Trybunalskim i w Opocznie - Paweł Śpiewak, Przewodniczący Rady Powiatowej IRWŁ w Piotrkowie Trybunalskim - Tomasz Kowalski, Dyrektor Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego. - Jerzy Kuzański. Powiat piotrkowski jest drugim co do wielkości zagłębiem trzody chlewnej (po powiecie żuromińskim) w kraju. W czasie spotkania dyskutowano o metodach zwalczania Afrykańskiego Pomoru Świń. Poruszono problem zabezpieczania stad hodowlanych przed wirusem ASF, zwracano uwagę na zagadnienia związane ze zwalczaniem choroby. Zaprezentowano także metody mogące ograniczyć rozprzestrzenianie się tej, groźnej dla trzody chlewnej, choroby.
Reportaż w Łódzkich Wiadomościach Dnia (TVP Łódź) ze spotkania z hodowcami trzody chlewnej z terenu powiatu piotrkowskiego - od 00:04:20. - m. in. wypowiedź Podsekretarza Stanu - Rafała Romanowskiego i Prezesa Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego - Bronislawa Węglewskiego.
Wiceminister Rafał Romanowski mówiąc o strategii zwalczania afrykańskiego pomoru świń przywołał unijne i krajowe regulacje prawne, które są podstawą do zwalczania ASF. Przypomniał, że przestrzeganie zasad bioasekuracji daje szansę na ochronę stada przed wirusem i ogranicza jego rozprzestrzenianie się. Ponadto pozwala rolnikom, których hodowle ucierpiały w wyniku choroby, o ubieganie się o odszkodowanie.
− Program bioasekuracji przewiduje uzyskanie odszkodowania za ubite lub zabite świnie przebywające w gospodarstwie oraz możliwość uzyskania rekompensaty za nieprzerwane nieutrzymywanie świń w tym gospodarstwie do końca okresu obowiązywania Programu w przypadku złożenia oświadczenia o niespełnieniu wymagań w zakresie bioasekuracji, czyli dobrowolnej rezygnacji z utrzymywania świń przez okres obowiązywania Programu − podkreślił Rafał Romanowski. − Obecnie zakończono działania związane ze składanymi oświadczeniami o niespełnieniu wymagań bioasekruacji i będą wykonywane kontrole spełniania wymagań określonych w Programie. Podsekretarz stanu w MRiRW przypomniał także o obowiązku, obejmującym teren całego kraju, zgłaszania organom Inspekcji Weterynaryjnej faktu znalezienia zwłok dzików do pobierania od nich próbek do badań. O sytuacji epizootycznej, programie bioasekuracji i zwalczaniu ASF informował Andrzej Szweda-Lewandowski - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska
Zgodnie z ogólnie dostępnymi danymi związkami skutecznymi w inaktywacji wirusa ASF (ASFV) są:
- 1% formaldehyd
- Podchloryn sodu (0,03 do 0,0075%)
- 2% roztwór sody żrącej (najsilniejszy środek wirusobójczy)
- Aldehyd glutarowy, mrówkowy
- 1 % wodorotlenek sodu lub wapnia (inaktywacja wirusa w gnojowicy w temp. 4°C)
- Fenole, lizol, lizoform, kreolina
- Związki chemiczne na bazie rozpuszczalników lipidowych
- Związki wieloskładnikowe - Virkon (1:100), Lysoformin, Desoform, OD 20 - związki powierzchniowo czynne, substancje aktywne, kwasy organiczne, glikosal itd.
Najlepiej, zbadanym w aspekcie zwalczania ASF, preparatem dezynfekcyjnym jest preparat Virkon S. Preparat ten zalecany jest do stosowania w omawianym zakresie przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (OIE).
Testy przeprowadzono w maju 2002 roku przy wykorzystaniu rozcieńczeń od 1:100 do 1:400, wszystkie rozcieńczenia charakteryzowały się istotną redukcją miana wirusa.
Stosując się do zalecenia brytyjskiego Instytutu Zdrowia Zwierząt, przeprowadzono kolejną serię testów, w których preparat Virkon S wykazał taką samą skuteczność przy rozcieńczeniach w stosunku od 1:500 do 1:800.
Preparat Virkon S odznacza się bardzo wysokim poziomem skuteczności i w zwalczaniu Afrykańskiego Pomoru Świń.
Powyższe dane zostały zweryfikowane i w pełni potwierdzone za zgodność z danymi oryginalnymi przez brytyjski Instytut Zdrowia Zwierząt w kwietniu 2013 roku.
Niektóre preparaty po rozcieńczeniu w wodzie pozostają aktywne przez 5-7 dni (w zależności od uwarunkowań środowiskowych).
ależy podkreślić, że każdy środek dezynfekcyjny zadziała skutecznie pod warunkiem, że powierzchnia dezynfekowana zostanie uprzednio mechanicznie oczyszczona, namoczona i / lub pianowana (czas namaczania 30 minut do 3 h), umyta pod ciśnieniem ciepłą woda z detergentem oraz wysuszona.
Dopiero po wysuszeniu powierzchnia może być skutecznie dezynfekowana.
Czas ekspozycji preparatu dezynfekcyjnego na dezynfekowaną powierzchnię nie powinien być krótszy niż 5 minut.
Konieczne jest zwrócenie uwagi na utrzymanie stosownego stężenia środka dezynfekcyjnego w nieckach lub na matach dezynfekcyjnych. Uzyskuje się to poprzez uzupełnianie niecek / mat dezynfekcyjnych odpowiednią ilością właściwie przygotowanego roztworu dezynfekcyjnego. Aktywność większości preparatów oceniana jest przez stosowanie tzw. markerów aktywności. Są to najczęściej mierniki określające pH roztworu (np. papierowo-bibułowe paski) lub wskaźniki barwy roztworu, który wraz ze spadkiem aktywności środka w roztworze ulega odbarwieniu np. z różowego (roztwór aktywny) na bezbarwny (spadek jego aktywności). W ocenie makroskopowej podczas codziennego uzupełniania niecek czy pojemników z roztworem istotna jest jego czystość tj. usunięcie zanieczyszczeń stałych lub wymiana całkowita objętości.
Należy podkreślić, że skuteczność większości środków dezynfekcyjnych stosowanych w temperaturach poniżej -5°C jest istotnie ograniczone. Można wyrazić pogląd, że w takich temperaturach ich skuteczność jest zerowa. Inne (szczególnie tzw. starszej generacji) jak aldehyd glutarowy osiągają swoją aktywność dopiero w temperaturze 15 stopni Celsjusza. W tym miejscu należy przypomnieć, że woda wodociągowa ma średnią temperaturę ok. 12 stopni.
Aby utrzymać skuteczność środka w temperaturze od 0 do -5°C konieczne jest dodanie do niego odpowiedniej ilości NaCl lub glikolu celem zabezpieczenia przed zamarzaniem.
Wobec powyższych wyzwań w czasie zimy bezpieczniejszym i skuteczniejszym jest aby roztwory do stosowania przygotowywać na bieżąco i do ich naniesienia na powierzchnię dezynfekowaną (w tym buty, opony kół i inne) używać opryskiwaczy deponowanych po użyciu w pomieszczeniach zapobiegających zamarzaniu. Istotna jest także ciągła bieżąca dezynfekcja rąk osób mogących na dłoniach przenieść patogeny na powierzchnię sprzętu.
Należy podkreślić, że proces dezynfekcji jest procesem skomplikowanym, wymagającym sumiennego wykonania oraz czasochłonnym.
Zasady przygotowania odpowiedniego stężenia roztworu dezynfekcyjnego podano w tabeli 1
Tab.1 Dozowanie środków dezynfekcyjnych
|
Stężenie roztworu |
1 Litr |
2 Litry |
3 Litry |
4 Litry |
5 Litrów |
|
0,5 % |
5 ml |
10 ml |
15 ml |
20 ml |
25 ml |
|
1,0% |
10 ml |
20 ml |
30 ml |
40 ml |
50 ml |
|
2,0 °o |
20 ml |
40 ml |
60 ml |
80 ml |
100 ml |
|
3,0 % |
30 ml |
60 ml |
90 ml |
120 ml |
150 ml |
|
4,0 % |
40 ml |
80 ml |
120 ml |
160 ml |
200 ml |
|
5,0 % |
50 ml |
100 ml |
150 ml |
200 ml |
250 ml |
|
10,0% |
100 ml |
200 ml |
300 ml |
400 ml |
500 ml |
Skuteczna dezynfekcja jest wypadkową właściwego przygotowania preparatu (stężenia roztworu środka dezynfekcyjnego), znajomości jego spektrum działania (szczegółowa analiza treści ulotki), przygotowania dezynfekowanej powierzchni, czasu działania i temperatury otoczenia. Należy zaznaczyć, że dezynfekcja na mokro z użyciem środków aktywnych przeciwwirusowych jest tylko jednym z elementów bioasekuracji, której podstawą jest bieżąca higiena w fermie i unikanie jakichkolwiek kontaktów z potencjalnymi źródłami wirusów (dzikie ptaki i zwierzęta) a także przypadkowi biologiczni przenosiciele zarazka w tym ludzie.