Susza, ale także ulewy, porywiste wiatry, gradobicia, intensywne burze, które w czerwcu przetoczyły się przez Polskę spowodowały znaczne straty w uprawach rolnych, w niektórych miejscach dochodzące nawet do 100 proc. W związku z taką sytuacją Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel podjął decyzje o zorganizowaniu w pierwszym tygodniu lipca spotkania wojewodów, dotyczącego pomocy podmiotom prowadzącym działalność w zakresie rolnictwa, przetwórstwa rolno-spożywczego, usług dla rolnictwa oraz działów specjalnych produkcji rolnej, dotkniętych stratami powstałymi w wyniku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych.
29 czerwca 2016 r. podsekretarz stanu Rafał Romanowski odwiedził gminę Nasielsk, która ostatnio ucierpiała w wyniku gradobicia i silnego wiatru. W gminie tej straty poniosło ok. 100 gospodarstw rolnych. Szacunkowa wielkość strat może dotyczyć nawet 1000 ha.
Rafał Romanowski oglądał pola położone w miejscowościach Dębinki i Mogowo, gdzie wystąpiły największe straty w uprawach polowych i uprawach pod osłonami. W gminie tej ucierpiały również pola we wsiach: Morgi, Wągrodno, Zaborze. Podsekretarz stanu rozmawiał z rolnikami o skali i bilansie poniesionych strat oraz o możliwości uzyskania pomocy. Przypomniał również, że w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest procedura dotycząca sposobu postępowania rolników poszkodowanych w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, w tym suszy oraz obszarach zagrożonych suszą (załącznik).
Budżet państwa dopłaca do odszkodowań wypłacanych przez zakłady ubezpieczeń rolnikom z tytułu szkód spowodowanych suszą. Wysokość odszkodowań wypłacanych poszkodowanym w wyniku suszy producentom rolnym przez zakłady ubezpieczeń jest uzależniona od sumy ubezpieczenia upraw rolnych od tego ryzyka.
Producenci rolni poszkodowani w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych m.in. suszą, poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń, mogą ubiegać się w ramach obowiązujących przepisów o:
1) kredyt preferencyjny na wznowienie produkcji rolnej, który może zostać przeznaczony na zakup m.in. kwalifikowanego materiału siewnego, nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, paliwa na cele rolnicze, którego oprocentowanie dla kredytobiorcy wynosi:
– do 2,105% w skali roku dla kredytów na wznowienie produkcji dla rolników posiadających polisę ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej,
– do 3,158% w skali roku dla kredytów na wznowienie produkcji dla rolników nieposiadających ubezpieczenia upraw lub zwierząt.
Podstawowym warunkiem ubiegania się o ww. kredyt jest oszacowanie szkód przez komisję powołaną przez wojewodę w terminie do 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego wystąpienia szkód, nie później jednak niż do czasu zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji;
2) udzielenie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, na indywidualny wniosek rolnika, pomocy w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek;
3) zastosowanie przez Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży lub dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także umorzenia czynszu z tytułu umów dzierżawy, na indywidualny wniosek producenta rolnego;
4) udzielenie przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym, na wniosek producenta rolnego złożony do urzędu gminy.
Po uzyskaniu danych z komisji wojewódzkich szacujących szkody podjęta zostanie decyzja o możliwości uruchomiania dodatkowej pomocy.
Na podstawie § 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2015 r. poz. 187, z późn. zm.) Agencja może wypłacić płatności dla gospodarstw rolnych, w których powstały szkody co najmniej na 70 % powierzchni upraw rolnych lub 70 % powierzchni upraw w szklarniach i tunelach foliowych. Pomoc na jedno gospodarstwo nie może być większa niż równowartość w złotych 15 tys. euro, przy czym, jeżeli straty powodują zmniejszenie dochodu z całego gospodarstwa rolnego powyżej 30 % to jest to pomoc publiczna udzielana na podstawie zgłoszenia do Komisji Europejskiej, a jeżeli straty w całym gospodarstwie nie przekraczają 30 % jest to pomoc udzielana w formie de minimis.
Stawkę pomocy na 1 ha ogłasza minister właściwy do spraw rolnictwa nie później niż 14 dni przez rozpoczęciem terminu składania do biur powiatowych ARiMR wniosków o przyznanie pomocy.
Kwota pomocy podlega pomniejszeniu o 50 % dla rolników nie posiadających polisy ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej.
W celu złagodzenia skutków niekorzystnych zjawisk atmosferycznych z budżetu państwa stosowane są dopłaty do składek ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. W 2016 r. dopłata ta wynosi 65% składki należnej od producenta rolnego.
Procedura dotyczącą postępowania poszkodowanych rolników (.pdf 448,99 kB)
(Źródło: MRiRW)