Komisja Europejska zaproponowała 31 stycznia 2024 r. przedłużenie obecnej liberalizacji importu z Ukrainy o rok z dodatkowymi zabezpieczeniami. Chociaż z zadowoleniem przyjęto wprowadzenie mechanizmów, które chroniłyby producentów unijnych przed skutkami rosnącego importu, sześć europejskich organizacji reprezentujących sektory zbóż, nasion oleistych, drobiu, jaj i cukru nie wierzy, że zapewnią one wystarczającą pomoc.
Grupa organizacji ubolewa nad decyzją o oparciu progu automatycznego uruchomienia niezbędnych środków ochronnych na średniej z lat 2022/23 w odniesieniu do drobiu, jaj i cukru i uważa wyłączenie zbóż i nasion oleistych z takich automatycznych środków za całkowicie niedopuszczalne. Obecny system licencjonowania uzgodniony pomiędzy Ukrainą a poszczególnymi państwami członkowskimi, takimi jak Rumunia i Bułgaria, w odniesieniu do zbóż i nasion oleistych, nie zapewnia skutecznego rozwiązania w całej UE i zagraża integralności jednolitego rynku UE.
Chociaż europejskie organizacje uważają, że dalsze wspieranie Ukrainy jest obowiązkiem i interesem UE, należy skutecznie znaleźć rozwiązanie obecnej sytuacji dotyczącej wpływu importu na producentów w UE. Dlatego są gotowe w dalszym ciągu brać udział w wysiłkach UE na rzecz pomocy Ukrainie. Niestety uważają, że wysiłki te nie są dzielone sprawiedliwie, a sektor rolniczy ponosi nieproporcjonalne i niezrównoważone obciążenie.
Jeżeli wprowadzone rozwiązania nie okażą się skuteczne w rozwiązaniu problemu, stawką będzie przetrwanie unijnych producentów zbóż, nasion oleistych, drobiu, jaj i cukru w krajach sąsiadujących i poza nimi, a także niezachwiane wsparcie dla Ukrainy.
Grupa europejskich organizacji uważa również, że zaproponowanie rozwiązania tej kwestii na poziomie UE jest niezbędne, aby zachować jedność UE i integralność jednolitego rynku UE.
Dlatego wzywają Radę i Parlament Europejski, aby podczas dyskusji nad niniejszym wnioskiem zachowały właściwą równowagę w następujących kwestiach:
Oparcie automatycznego uruchomienia środków ochronnych na średniej rocznej z połączonych lat 2021 i 2022, a także uwzględnienie zbóż i nasion oleistych. Średni roczny przywóz w tym okresie wymagałby już znacznego wysiłku ze strony producentów unijnych.
Zapewnienie, że wszelkie produkty importowane powyżej tego progu powinny podlegać wywozowi poza UE, a zatem podlegać tranzytowi wyłącznie na rynku UE. Pomiar ilości opierałby się na systemie nadzoru DG TAXUD.
Instytucje muszą znaleźć wykonalny kompromis i konstruktywne rozwiązanie, aby utrzymać przepływy handlowe, chronić producentów z UE, pomóc ukraińskim producentom w dywersyfikacji eksportu, przywróceniu starych szlaków handlowych i ograniczeniu ich zależności od rynku UE.
Wspólne oświadczenie organizacji
Źródło: Komisja Europejska