W dniu 2 grudnia 2019 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się połączone posiedzenie grup roboczych „ziemniaki” i „skrobia”. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w zebraniu wziął udział Jerzy Wróbel, delegat do KRIR z Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego..
Po przyjęciu porządku obrad i sprawozdania z ostatniego zebrania Jerzy Wróbel przedstawił prezentację odnośnie sytuacji rynkowej w Polsce w sektorze produkcji ziemniaka. W swojej prezentacji przedstawił dane liczbowe dotyczące sektora oraz z podziałem na poszczególne działy i branże upraw ziemniaka w zależności od specyficznych potrzeb rynku. Nadmienił w kilku słowach o niskich plonach spowodowanych suszą oraz szklistością i problemami przechowalniczymi wspomniał również o niedoborach ziemniaków na polskim rynku z powodu dużej ilości zdegradowanych ziemniaków. Ponadto zwrócił uwagę na stale powiększającą się liczbę produkcji profesjonalnej i producentów certyfikowanych oraz na konsolidację i współpracę branży w walce z chorobami a głównie z CMS. Omawiając wyzwania stojące przed branżą potwierdził wzrost produkcji materiału kwalifikowanego oraz działania w celu poprawy nawadniania poprzez planowane inwestycje w systemy irygacyjne oraz poprawienie systemu przechowalniczego. Plany na przyszłość dla sektora w Polsce to intensyfikacja działań nakierowanych na eksport, działania w celu wzmocnienia i konsolidacji sektora oraz obowiązkowa kontrola materiału nasadzeniowego.
Odpowiadając na pytania ekspertów z innych organizacji członkowskich dotyczące form organizacji producentów oraz powiązania płatności z produkcją w ramach przyszłej WPR przedstawiciel KRIR potwierdził, że rolnicy łączą się w grupy producenckie natomiast płatności połączone z produkcją w przyszłej perspektywie są ważne ze względu na niezbędne dla sektora potrzeby inwestycji. Natomiast w kwestiach stosowania środków fitosanitarnych w Polsce pracowało się już od dawna nad materiałem i odmianami bardziej odpornymi na choroby, które właśnie ze względu na swoją odporność na choroby mogą być bardziej interesujące szczególnie dla sektora produkcji ekologicznej. Nie są to ziemniaki o ładnym kształcie ale są bardziej odporne na choroby i mogą być przeznaczone do różnych sektorów i branż produkcji, zarówno z zastosowaniem konsumpcyjnym jak i na przetwórstwo i skrobię.
Po prezentacji i debacie wszystkie delegacje przedstawiły szacunki dotyczące zbiorów, sytuację na rynku oraz prognozy odnośnie sektora ziemniaków i skrobi ziemniaczanej. W wielu przypadkach eksperci obserwowali problemy z chorobami lub przechowywaniem jak również niekorzystnymi warunkami pogodowymi, które nie umożliwiły zbiorów w odpowiednim momencie. W dalszej części posiedzenia Sekretariat przedstawił informacje na temat konsekwencji zakazu stosowania chloroprofamu na koszty produkcji, odkażanie pomieszczeń magazynowych oraz nowe strategie kontroli kiełkowania. Jak wiadomo ewentualne awaryjne pozwolenia stosowania chloroprofamu będą zablokowane więc będzie to bardzo trudna sytuacja dla branży. W tej kwestii Komitety Copa-Cogeca planują szerszą współpracę z Europatat ze względu na fakt, że stosowanie tej substancji aktywnej jest dozwolone przy uprawie innych roślin a nie ziemniaków natomiast fakt, że niektóre kraje członkowskie nie są w stanie przekazać informacji na temat poziomu zanieczyszczenia chloroprofamem blokuje działania lobbingowe w tym zakresie.
Następnie omówiono sytuacje dotyczącą przyszłej WPR . W debacie między ekspertami zwrócono szczególną uwagę na sytuację dotyczącą wsparcia związanego z produkcją oraz wdrażania rozporządzenia OMNIBUS. W tym kontekście niektóre organizacje członkowskie opowiedziały się za ograniczenie wsparcia powiązanego z produkcję ze względu na możliwość zakłócenia konkurencyjności rynkowej.
Odnośnie kwestii fitosanitarnych Sekretariat zapoznał ekspertów z informacjami na temat dyrektywy w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów, w szczególności na temat:
- integrowanej ochrony przed szkodnikami w sektorze ziemniaków.
- odnowienia zatwierdzenia dla substancji czynnych.
-tymczasowego NDP dla chloroprofamu.
Pozostając przy kwestiach związanych ze zdrowiem roślin Sekretariat przedstawił informacje na temat rozporządzenia dotyczącego zdrowia roślin w tym:
-wykaz agrofagów priorytetowych.
-rozporządzenie o agrofagach niewymagających kwarantanny.
-zastąpienie wytycznych dot. istotnych organizmów szkodliwych dla ziemniaków.
Na zakończenie posiedzenia Jerzy Wróbel zaprosił uczestników spotkania do udziału w 21. Konferencji Europejskiego Stowarzyszenia Badaczy Ziemniaka, której tegoroczna edycja odbędzie się w Warszawie w dniach 6-10 lipca 2020 roku.
Małgorzata Verset
Biuro KRIR w Brukseli