Od 1 marca weszła w życie ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz w niektóre inne dni. W 2018 r. będzie 21 niedziel handlowych. Na szczęście ograniczenia w handlu w żaden sposób nie dotkną organizatorów imprez plenerowych. Spod zakazu wyjęto bowiem podmioty tworzone wyłącznie na potrzeby festynów, jarmarków i innych imprez okolicznościowych. W związku z wejściem w życie nowych przepisów w każdym miesiącu będą dwie niedziele handlowe - pierwsza i ostatnia. Od 1 stycznia 2019 roku tylko ostatnia niedziela miesiąca będzie handlowa, a od 1 stycznia 2020 roku będzie obowiązywał zakaz handlu we wszystkie niedziele z wyjątkiem siedmiu w roku. Będą to dwie niedziele handlowe przed świętami Bożego Narodzenia, jedna przed Świętami Wielkiej Nocy i ostatnie niedziele przypadające w następujących miesiącach: styczeń, kwiecień, czerwiec i sierpień. Jeżeli w niedzielę handlową przypada święto wówczas zakaz handlu obowiązuje.
Ponadto wprowadzono ograniczenie godzinowe w handlu w Wigilię Bożego Narodzenia oraz w sobotę bezpośrednio poprzedzającą Wielkanoc, kiedy to sprzedaż będzie możliwa jedynie do godz. 14.
Kalendarz niedzieli handlowych w 2018 r.
Marzec: 4 i 25 marca
Kwiecień - 29 kwietnia
Maj - 6 i 27 maja,
Czerwiec - 3 i 24 czerwca,
Lipiec - 1 i 29 lipca,
Sierpień - 5 i 26 sierpnia,
Wrzesień - 2 i 30 września,
Październik - 7 i 28 października
Listopad - 4 i 25 listopada
Grudzień – 2, 16, 23 i 30 grudnia
Wyłączenia zakazu
Ustawa przewiduje 32 punkty wyłączające stosowanie zakazu handlu. Nie obowiązuje on na stacjach paliw płynnych a także w aptekach, zakładach leczenia zwierząt, placówkach pocztowych, piekarniach, cukierniach, lodziarniach oraz w kwiaciarniach. Zakaz nie dotyczy również w handlu kwiatami, wiązankami, wieńcami i zniczami przy cmentarzach, w zakładach pogrzebowych, w sklepach z pamiątkami, w sklepach z prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych.
Ustawa precyzuje, że handel w niedziele w kwiaciarniach będzie dozwolony, ale tylko wówczas, gdy przeważająca działalność będzie polegać na handlu kwiatami; w piekarniach, cukierniach oraz lodziarniach, gdy przeważająca działalność polega na handlu wyrobami piekarniczymi i cukierniczymi a także w placówkach handlowych, w których przeważa działalność gastronomiczna.
Z zakazu wyłączono także placówki handlowe mieszczące się w zakładach hotelarskich, na terenie jednostek więziennych i wojskowych, w hurtowniach farmaceutycznych, a także w zakładach leczniczych przeznaczonych dla osób wymagających całodobowej opieki.
Sprzedaż mogą również prowadzić placówki handlowe tworzone wyłącznie na potrzeby festynów, jarmarków i innych imprez okolicznościowych, również wówczas, gdy będą one zlokalizowane w halach targowych, a także placówki prowadzące działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku.
W niedziele zrobimy także zakupy w placówkach handlowych na dworcach, w portach i przystaniach morskich, w portach lotniczych, w strefach wolnocłowych, w środkach komunikacji miejskiej, autobusowej, kolejowej, rzecznej, morskiej i lotniczej, a także na morskich statkach handlowych, statkach powietrznych, platformach wiertniczych i innych budowlach morskich.
Spod zakazu wyłączono także sprzedaż w sklepach internetowych.
Właściciele sklepów będą mogli otworzyć w niedziele placówkę tylko wtedy, gdy sprzedaż będą prowadzili we własnym imieniu i na własny rachunek.
Od 1 czerwca do 30 września każdego roku kalendarzowego handel będzie mógł się odbywać we wszystkie niedziele w placówkach prowadzących handel częściami zamiennymi i maszynami rolniczymi. Zakaz handlu w niedziele nie będzie także obowiązywał na terenach rolno-spożywczych rynków hurtowych oraz w placówkach prowadzących skup zbóż, buraków cukrowych, owoców, warzyw lub mleka surowego.
Sankcje karne
Za złamanie zakazu handlu w niedziele lub święta grozi kara grzywny w wysokości od 1 tys. zł do 100 tys. zł., a przy uporczywym łamaniu ustawy - kara ograniczenia wolności. Ponadto, jeżeli ukarany co najmniej dwukrotnie za złamanie zakazu popełni w ciągu dwóch lat od ostatniego ukarania takie wykroczenie, Państwowa Inspekcja Pracy może nałożyć grzywnę do 5 tys. zł.
Opracowanie: Barbara Chrzanowska