IRWŁ do Ministra Środowiska w sprawie wapnowania

Prezes Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego Bronisław Węglewski w imieniu Zarządu IRWŁ wystosował pismo do Henryka Kowalczyka (do wiadomości Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych – Wiktora Szmulewicza) w sprawie ponownej realizacji, dla rolników województwa łódzkiego,  "Programu rekultywacji gleb zakwaszonych poprzez wprowadzenie do nich wapna pochodzącego z przerobu kopalin naturalnych" z wykorzystaniem środków de minimis oraz dotacji Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem programu jest poprawa właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleb w wyniku rekultywacji gleb zakwaszonych poprzez nawożeniem wapnem. Według Krajowej Stacji Chemiczno –Rolniczej połowa areału użytków rolnych w Polsce wykazuje kwaśny bądź bardzo kwaśny odczyn. Najwięcej gleb kwaśnych występuje m.in.  w województwie łódzkim, gdzie udział gleb kwaśnych i bardzo kwaśnych przekracza 60%. Poprawa jakości gleb użytkowanych rolniczo w województwie łódzkim poprzez wapnowanie, przyczyni się do redukcji emisji związków azotu do wód gruntowych i płynących w celu osiągnięcia wymagań Dyrektywy Azotanowej.

Izba Rolnicza Województwa Łódzkiego w latach 2007-2008 realizowała ww. program z udziałem dotacji pochodzącej z WFOŚ i GW  w Łodzi. Z dotacji wynoszącej 1 mln zł skorzystało około 1500 rolników. Jednak w dniu 16.09.2008r. decyzją Sekretarza Stanu w Ministerstwie Środowiska – Pana Stanisława Gawłowskiego realizacja programu została wstrzymana i trwa do chwili obecnej. Uzasadniając swoje stanowisko Minister Gawłowski stwierdził, że wapnowanie gleb jest czynnikiem strukturotwórczym, plonotwórczym. Nie jest natomiast traktowane jako zagadnienie z zakresu ochrony środowiska,  co zadaniem samorządu rolniczego jest błędne, ponieważ wapnowanie gleb jest szczególnie istotne w kontekście wymogów środowiskowych i obowiązującej Dyrektywy Azotanowej obligującej do podejmowania działań na rzecz ograniczenia odpływu biogenów do wód. Zabieg wapnowania gleb nie tylko korzystnie wpłynie na jakość wytwarzanej produkcji rolnej  ale jest pierwszym krokiem w stronę wdrażanej w życie w Polsce Dyrektywy UE. Obecnie podobny program jest realizowany w województwie śląskim.  Nadmieniam, że województwo łódzkie stanowi rejon oddziaływania elektrowni i kopalni węgla brunatnego Bełchatów. Według opracowanej na potrzeby Programu ekspertyzy, wykonanej przez Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, wynika, „że gleby województwa łódzkiego wykazują znaczne zakwaszenie wynikające z przebiegu procesów glebotwórczych, oddziaływań antropogenicznych i zbyt małego zużycia nawozów wapniowych”, a „Koszty zabiegu wapnowania gleb nie mogą być w całości przerzucone, tak jak obecnie na rolników, gdyż nie są oni winni negatywnym skutkom zakwaszenia gleb, co odczuwa całe społeczeństwo w niedostatecznym stopniu zaopatrywane w produkty rolnej o dobrej jakości w myśl zasady zdrowa gleba = zdrowe rośliny = zdrowa żywność = zdrowy człowiek”.

Izba Rolnicza Województwa Łódzkiego ma nadzieję, że w końcu rolnicy województwa łódzkiego będą mogli skorzystać z Programu rekultywacji gleb zakwaszonych poprzez wprowadzenie do nich wapna pochodzącego z przerobu kopalin naturalnych.

                                                                                          

Odpowiedź Ministerstwa Środowiska