W dniu 23 lutego 2023 roku w siedzibie Gminnego Ośrodka Sportu Turystyki i Rekreacji w Rzgowie odbyło się II w VII kadencji posiedzenie Rady Powiatowej Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego w Powiecie Łódzkim – Wschodnim, które otworzył i prowadził Przewodniczący Rady – p. Michał Owczarek. W posiedzeniu wzięli udział członkowie Rady Powiatowej IRWŁ Łódź – Wschód oraz zaproszeni goście: Pani Małgorzata Sibińska – Zastępca Kierownika Departamentu Rolnictwa i Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego, Pani Edyta Nowicka – Kierownik Wydziału Kształtowania Ustroju Rolnego i Gospodarowania Zasobem OT KOWR w Łodzi, Pani Anna Gołaszewska – Kierownik Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego – ŁODR Bratoszewice, Pani Małgorzata Walus – Kierownik PT KRUS w Brzezinach, Pan Andrzej Janik – Dyrektor Wydziału Rolnictwa i Transportu Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, Pan Mateusz Kamiński – Burmistrz Rzgowa, Pan Grzegorz Antoniewski – Członek Zarządu IRWŁ.
Przewodniczący RP – Michał Owczarek podsumował wydarzenia, które miały miejsce od ostatniego posiedzenia RP Łódź-Wschód. W tym zakresie przede wszystkim zwrócił uwagę, iż posiedzenie RP odbywa się w trakcie ogólnopolskiego protest rolników, który rozpoczął się na początku lutego br. i który, zgodnie z deklaracjami organizatorów, będzie trwał do momentu zrealizowania postulatów zgłaszanych przez producentów rolnych. Są nimi przede wszystkim: 1) zatrzymanie wwozu produktów rolnych (w szczególności zbóż) z Ukrainy; 2) wyeliminowanie nieracjonalnych zapisów polityki Zielonego Ładu przyjętego przez UE; 3) objęcie sankcjami produktów rolnych pochodzących z Rosji.
Przewodniczący RP zwrócił uwagę, iż dzięki zaangażowaniu i dobrej organizacji rolników z Powiatu Łódzkiego – Wschodniego, w tym Delegatów RP, taki protest – wyrażający sprzeciw wobec bierności Rządu RP odnośnie aktualnie zgłaszanych problemów – mógł odbyć się również na terenie naszego powiatu. W geście jedności z wszystkimi rolnikami w Polsce i UE w dniu 20 lutego zablokowany został węzeł autostradowy Łódź–Górna, a na transparentach, które pojawiły się na proteście widniały hasła takie jak „stop niekontrolowanemu napływowi zboża z Ukrainy”, czy „Zielony Ład – zagłodzi wszystkich nas!”
Następnie Przewodniczący RP przedstawił syntetycznie sytuację na rynkach rolnych od rozpoczęcia konfliktu zbrojnego na Ukrainie. Zaznaczył, iż pomimo wysokich cen płodów rolnych utrzymujących się bezpośrednio po wybuch wojny (jednakże równie wysokich cen czynników produkcji) od IV kwartału 2022 r. rozpoczął się etap równi pochyłej, powodującej stopniowe spadki notowań. W efekcie tego zjawiska, na początku roku 2023 pojawiły się protesty rolników, przy czym ich skala była nieporównywalna do tej, występującej obecnie. Aktualnie trwający protest ma charakter ciągły, odbywa się we wszystkich województwach w Polsce, a równolegle – także w innych krajach UE. Wskazano na działania podjęte przez poprzedni rząd, będące reakcją na nadmierny napływ towarów rolno-spożywczych z Ukrainy: 1) wydano rozporządzenie ustanawiające embargo na produkty rolne pochodzące z tego kraju (rozporządzenie z 15 kwietnia 2023 r. i 15 września 2023 r.), co stanowiło impuls do zawiązania się tzw. koalicji państw przyfrontowych (Polska, Słowacja, Bułgaria, Rumunia, Węgry), które to działanie wymusiło na UE wprowadzenie embarga unijnego na wybrane towary rolno-spożywcze, trwającego od maja do września 2023 r. 2) wprowadzono dopłaty do sprzedanych zbóż.
W dalszej części posiedzenia RP miało miejsce wystąpienie przedstawiciela administracji rządowej w województwie - Dyrektora Wydziału Rolnictwa i Transportu Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi – Pana Andrzeja Janika. Wobec faktu, iż w jego trakcie nie zostały złożone żadne konkretne deklaracje, delegaci RP z Powiatu Łódzkiego – Wschodniego jednoznacznie wyrazili swe poparcie dla postulatów zgłaszanych na forum krajowym, ponadto zwrócili również uwagę na proceder nagminnego łamania rozporządzenia w sprawie tranzytu produktów rolnych (nielegalne rozładunki zbóż w doraźnie tworzonych do tego celu miejscach, zjawisko tzw. karuzeli zbożowej). Przytoczono również głosy płynące ze środowiska celników, z których wynika, iż obowiązujące procedury odprawy towarów na granicy wymagają zmian – nie zapewniają one bowiem szczelności granicy. W nastrojach Delegatów RP widoczne było ogromne rozgoryczenie, iż wobec tej skali protestów, Ministerstwo Rolnictwa pozostaje bezczynne, brak jest jakichkolwiek propozycji, które byłyby w stanie pomóc im w zaistniałej, trudnej sytuacji.
Pan Andrzej Janik poinformował rolników, iż wobec zgłaszanych problemów, Łódzki Urząd Wojewódzki zamierza uruchomić cykliczne forum rolnicze. Ta koncepcja nie została jednak entuzjastycznie przyjęta. Podkreślono, iż postulaty odnoszące się do bieżącej sytuacji w rolnictwie są jasno sprecyzowane. Rolą władz rządowych jest obecnie zabiegać o ich realizację. Dyrektor WRiT, w ramach swego wystąpienia, przedstawił również zakres działań podległej mu komórki organizacyjnej UW.
Część posiedzenia RP z udziałem przedstawiciela KOWR – Pani Kierownik Edyty Nowickiej miała charakter informacyjny odnośnie działań aktualnie podejmowanych przez tę instytucję. Dla przypomnienia zostały przytoczone wybrane kwestie związane z obrotem ziemią rolną, a także zwrócono uwagę na ostatnie zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. Obecnie w reżim ustawy wchodzą nieruchomości, w których udział użytków rolnych jest równy lub większy niż 0,3 ha (czynnikiem kwalifikującym nie jest już ogólna powierzchnia nieruchomości).We wniosku o udzielenie zgody przez Dyrektora Generalnego KOWR na nabycie nieruchomości rolnej o powierzchni 1 ha lub większej przez podmiot niebędący rolnikiem indywidualnym należy również wskazać, że cena sprzedaży nieruchomości rolnej nie jest niższa niż 95 % ceny zawartej w ogłoszeniu o zamiarze jej sprzedaży.
Pani Małgorzata Sibińska – Zastępca Kierownika Departamentu Rolnictwa i Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego przedstawiła natomiast informację nt. środków finansowych redystrybuowanych przez UM na rzecz wspólnot lokalnych. Zwróciła uwagę w szczególności na program „Sołectwo na plus” , „Infrastruktura sołecka na plus”, „Świetlica sołecka na plus”, a także powstającą koncepcję finansowania projektów obejmujących tworzenie „Inteligentnych wiosek”. Wskazała również na skalę pomocy finansowej dla lokalnych grup działania i spółek wodnych.
Na koniec spotkania odbyła się dyskusja z udziałem wszystkich uczestników obecnych na posiedzeniu Rady Powiatowej IRWŁ Łódź-Wschód. Oprócz głównych zagadnień ujętych w porządku obrad, których ona dotyczyła, przedstawione zostały również doświadczenia z ubiegłorocznej kampanii naboru wniosków w ramach płatności obszarowych. Wspomniano o nowych obowiązkach producentów rolnych budzących najwięcej kontrowersji, a więc o obowiązku ugorowania 4% gruntów (wokół którego także koncentrują się protesty rolnicze), czy wykonywaniu zdjęć geotagowanych podczas aplikowania gnojówki, gnojowicy i obornika. Zastrzeżenia rolników ciągle budzi także aplikacja suszowa, zarówno, gdy chodzi o rzetelność danych, które pojawiają się w protokołach, jak i jej niedopracowanie w warstwie systemowej, przejawiające się częstymi awariami systemu.
Po zakończeniu dyskusji Przewodniczący RP IRWŁ Powiatu Łódzkiego-Wschodniego zamknął obrady.
Michała Owczarek
Przewodniczący Rady Powiatowej IRWŁ Powiatu Łódzkiego-Wschodniego